Basisschool De Wereldwijzer in Utrecht wil Grej of the day integreren in het onderwijs van alle groepen. Leerkracht Elsa van Ginkel vertelt hoe.
Elsa van Ginkel, leerkracht in groep 7, maakte kennis met Grej of the day tijdens haar post-hbo opleiding Specialist Toekomstgericht Onderwijs. Op de school waren enkele van haar collega’s al begonnen met Grej of the day. Met een paar collega’s woonde ze later een lezing bij van bedenker Micael Hermansson, en dat heeft het enthousiasme verder aangewakkerd.
‘De visie van onze school is dat we kinderen vaardigheden willen meegeven die ze in de toekomst nodig hebben. Wereldwijsheid is daar heel belangrijk in. Met Grej of the day kun je de wereld heel makkelijk dichtbij halen. We kiezen dus heel vaak onderwerpen die passen bij internationalisering.’
‘Aantrekkelijk is ook dat je met Grej of the day ouders heel
makkelijk bij de school betrekt. Onze school staat in een volksbuurt. We hebben
22 nationaliteiten en de ouders zijn van laag tot hoog opgeleid.’
‘De groepen 5, 6, 7 en 8 doen het minimaal één keer per
week. De leerkrachten bepalen zelf welk onderwerp ze doen. We snappen dat
verrassing een leuk element is van de methode. We sluiten vaak aan bij een
thema, maar proberen tegelijk toch verrassende onderwerpen te geven. Ook geven
we al enkele grejs in het Engels.’
‘Het materiaal halen we uit het boek, de database en de
Facebookgroep. En we maken veel zelf en dat materiaal delen we met elkaar.’
‘In de onderbouw is men nog wat zoekende naar hoe je Grej of
the day het beste kunt inzetten. De bovenbouwleerkrachten geven gastlessen aan
die van de onderbouw en zo hopen we dat iedereen ermee aan de slag kan.’
‘Ik hoop dat de kinderen worden uitgedaagd om zelf op zoek
te gaan naar kennis. En dat ze nog heel lang terugdenken aan de grejs van de basisschool.
Niet per se aan de gekke feitjes die ze leren, maar vooral aan hoe leuk de juf
kon vertellen. En dat ze hierdoor meer geïnteresseerd zijn geraakt in de wereld
om hen heen.’
Ze is aan het pionieren met Grej of the day in Frankrijk: De Nederlandse Saskia Schoor, leerkracht op een basisschool in Bretagne. We spraken haar even over hoe het gaat.
‘Via Facebook hoorde ik afgelopen zomer over Grej of the
day. Ik vroeg in de Nederlandse groep of er ook iets in Frankrijk bestaat, en
toen kreeg ik snel contact met Micael Hermansson, de bedenker. Ik heb toen de
twee Nederlandse boeken gekocht en ben meteen na de vakantie begonnen.’
‘Ik werk op een kleine school in Bretagne en ik ben een van
de twee leerkrachten die tweetalig lesgeeft, in het Frans en in het Bretons.
Daar kiezen maar weinig kinderen voor, dus ik heb 16 kinderen, verdeeld over
vier groepen. Grej of the day spreekt iedereen aan, het is leuk om allerlei
kennis te geven en omdat het kort is, kan het er makkelijk bij.’
‘Ik heb in Nederland pabo en conservatorium gedaan. Als au
pair ben ik naar Frankrijk gegaan en daar ben ik blijven hangen. Om de kans te
vergroten dat ik hier een lerarenopleiding mocht doen, heb ik voor tweetalig
gekozen.’
‘Ik gebruik bijna alleen de lessen uit de boeken, maar die
beginnen een beetje op te raken. Af en toe maak ik een les zelf, en laatst heb
ik er een paar uit de Nederlandse Facebookgroep vertaald. Gelukkig is net een
collega ook begonnen. Nu kunnen we samen lessen maken.’
‘Met Micael heb ik afgesproken dat ik zou proberen om de
methode in Frankrijk te verspreiden. Het lijkt me erg leuk als dat lukt. Ik ben
een Facebookgroep begonnen, waar nu al meer dan 100 leerkrachten lid van zijn.
In Frankrijk is dat lastiger, hier zit lang niet iedereen op Facebook.’
‘Ik heb ook voor elkaar gekregen dat een groot tijdschrift
een verhaal heeft geschreven over Grej of the day, en sindsdien krijg ik
geregeld vragen van leerkrachten. En ik heb een uitgever benaderd om de boeken
uit te brengen. Er is interesse, maar de besluitvorming gaat langzaam. Ik hoop
dat de boeken snel verschijnen.’
‘De presentaties vertaal ik meestal, maar als ik geen tijd
heb, dan neem ik gewoon een Nederlandse presentatie. Dat vinden de kinderen ook
grappig. Deze week heb ik de grej over de Deltawerken gedaan. Zo geef ik ook
iets van mijn cultuur mee.’
‘Intussen zijn ook meer collega’s geïnteresseerd. Eerst zeiden ze: die kinderen zijn die raadsels vast heel snel zat. Maar ze zien dat de leerlingen er nog steeds enthousiast mee aan de slag gaan.’
‘Ik ben heel benieuwd hoe het verder gaat in Frankrijk. Grej
of the day kan hier ook heel groot worden. Ik hoop dat ik daar aan kan
bijdragen.’
Dankzij de indrukwekkende documentaire serie Klassen, momenteel elke maandagavond op tv, zijn ze sterren aan het worden. Juf Astrid en Juf Jolanda van basisschool De Vier Windstreken in Amsterdam-Noord. De serie laat zien hoe ze met veel liefde en toewijding proberen hun kinderen tot bloei te laten komen. Veel van hun leerlingen krijgen van huis uit weinig bagage mee. Grej of the day is een van hun paradepaardjes.
Jolanda (links) en Astrid
Astrid: ‘We hoorden van Grej of the day via Facebook, toen
het net in Nederland was. We wisten meteen: Dit is leuk! We zijn ermee begonnen
en nooit meer gestopt. We doen het elke dag. Momenteel online.’
Jolanda: ‘We zijn altijd op zoek naar leuke ideeën. Dus dit
wilden we ook proberen. En het sloeg in als een bom. Wat ons vooral aansprak is
dat je de ouders er makkelijk bij betrekt. We hebben een ouderavond
georganiseerd over Grej of the day. We begonnen met een raadsel. De ouders
gingen meteen aan de slag om een antwoord te vinden. Daarna gaven we een les
over Schiphol. Ze vonden het geweldig.’
Beide juffen staan momenteel voor groep 7, volgend jaar gaan
ze met hun kinderen mee naar groep 8. Ze zien dat door Grej of the day veel
leerlingen ontdekken hoe leuk het is om dingen te weten.
Astrid: ‘Heb je die uitzending gezien over ons bezoek aan de
Hortus? Waarin die jongen razend enthousiast wordt bij het zien van een
heliconia? Zoiets hadden ze bij de Hortus nog nooit meegemaakt, dat
basisschoolleerlingen enthousiast zo’n plant ontdekken. Van tevoren hadden we
een grej daarover gedaan, en je ziet wat dat doet met een kind.’
Jolanda: ‘We horen ook uit het voortgezet onderwijs: wat
weten jullie kinderen veel! Dat is toch geweldig?’
Astrid: ‘We koppelen Grej of the day zo veel mogelijk aan
andere lessen. Als we het over Ierland gaan hebben, doen we bijvoorbeeld eerst
een grej over St. Patricks day. Voor begrijpend lezen hadden we een best saaie
tekst gevonden over grafgiften. Maar omdat we eerst een grej over Toetanchamon
hadden gedaan, herkenden de leerlingen van alles en genoten ze ervan.’
Jolanda: ‘Het raadsel werkt echt heel goed. Alle kinderen
gaan ermee bezig. En ze leren ook dat het fout mag zijn. We hebben leuke
gesprekken over hoe iedereen tot zijn antwoord is gekomen. Dat is al heel veel
waard.’
Astrid: ‘We hebben het bovenbouwboek, we halen lessen van
Facebook en veel lessen maken we zelf. Daar leren wij ook veel van. Eigenlijk
zijn we samen met de kinderen van alles aan het ontdekken. Ik zeg wel eens: We
kunnen zo meedoen aan 2 voor 12.’
Jolanda: ‘We passen de lessen uit de Facebookgroep altijd
wel aan. We eindigen bijvoorbeeld altijd met een filmpje. En als de kinderen er
geen genoeg van kunnen krijgen, dan gaan we rustig een uur door met de les.’
Astrid: ‘Als stelopdracht maken leerlingen bij ons een
grej-krant. Ze kiezen een of meer lessen uit die we al gedaan hebben, en
schrijven daar een stukje over.’
Jolanda: ‘Sommige kinderen nemen de powerpoint mee naar huis
en vertellen de hele les aan hun ouders.’
Beide collega’s lijken wat beduusd onder de aandacht die ze
krijgen door de tv-serie. Worden ze ineens ook herkend op straat? Astrid: ‘Nee,
dat nog niet. We zijn de hele dag op school. En buiten dragen we een
mondkapje.’
Klassen is elke maandagavond te zien op NPO1. Hier kun je de afleveringen terugkijken.
‘Een leerkracht moet een verhalenverteller blijven’
Hij hoorde ervan in 2019 van een collega en ging meteen
enthousiast aan de slag met Grej of the day. Jeroen Farla, leerkracht in groep
3 van basisschool De Sporckt in Tilburg, won de eerste prijs voor de beste
zelfgemaakte grej van 2020. We belden hem even op.
‘Toen ik voor het eerst over Grej of the day hoorde, wist ik
meteen: dit wil ik. Ik wil de kinderen graag meer meegeven over de wereld dan
wat er op het programma staat en ik vind het erg leuk om onderwerpen zelf uit
te zoeken. Daar krijg ik energie van.’
Jeroen Farla
‘Het allerleukste aan Grej of the day is dat je een goed
verhaal kunt vertellen. Leerlingen moeten tegenwoordig zelfstandig werken en
eigenaarschap tonen, we moeten allerlei didactische werkvormen gebruiken, dat
is allemaal prima. Maar leerkrachten moeten ook verhalenvertellers blijven.’
‘In het begin maakte ik mijn lessen zelf. Begin dit jaar heb
ik een lezing van Micael Hermansson bijgewoond en toen heb ik het bovenbouwboek
gekocht. Sindsdien doe ik elke week een grej. Ik neem het boek als
uitgangspunt, maar maak er wel altijd mijn eigen les van die ik helemaal
uitschrijf. Want alleen als het jóuw verhaal is, kun je echt boeiend vertellen.
En dan is het ook geen enkel probleem om van een les uit het bovenbouwboek een
verhaal voor groep 3 te vertellen.’
‘Ik steek dus ook veel tijd in de voorbereiding. Maar dat
heb ik er graag voor over. De kinderen vinden het geweldig. Ook de
wisselwerking met de ouders is heerlijk. Op vrijdagmiddag geef ik een strookje
met het raadsel mee. Op maandagochtend krijg ik van de 30 kinderen zeker 15 tot
20 strookjes terug met een antwoord. Sommige ouders zetten het raadsel in de
familie-app. Vorig jaar had ik twee ouders met een cafetaria. Die hadden
klanten die wekelijks kwamen vragen: wat is het raadsel?’
‘Ik was de tweede leerkracht op mijn school die het structureel ging doen. Inmiddels breidt het zich als een olievlek uit. De groepen 8 en 3 doen het en binnenkort beginnen ook de groepen 4.’
‘Mijn belangrijkste tip aan leerkrachten die beginnen is:
maak er je eigen verhaal van, dus bereid je goed voor. Ik heb ook ontdekt dat
vooral heel specifieke onderwerpen aanspreken. Maak je onderwerp klein. In het
middenbouwboek staat een les over spinnen, ik wilde het nog specifieker. Daarom
gaat mijn winnende les over de vogelspin. Wat ook altijd goed werkt is om een
kort filmpje toe te voegen. Dat doe ik altijd.’
De database met community-grejs is er! Hierin vind je de grejs van leerkrachten. Je kan filteren op groep, onderwerp of populariteit. Klik hier om direct naar de database te gaan.
Alle feiten op een rijtje:
-In de database vind je voornamelijk grejs die gemaakt zijn door leerkrachten en docenten.
– De database is supermakkelijk te doorzoeken. Stukken handiger dan de bestanden in de Facebookgroep.
-Je vindt de community-grejs onder ‘Slides’, nadat je bent ingelogd met je huidige account. Nog geen account? Registreer je dan eerst.
-Afgelopen maanden heeft Team Grej of the day elke presentatie uit de Facebookgroep bekeken. Is de presentatie een echte grej, dan vind je ‘m terug in de database. Is jouw grej opgenomen in de database?
-Je kan filteren op groep, op thema of rating.
-Je kan elke presentatie beoordelen met sterren.
-Je kan de presentaties niet wijzigen of opslaan. Als je de grej toch wilt veranderen, pas je ‘m aan door een nieuwe presentatie te maken. Het zou top zijn als je je aangepaste grej daarna uploadt in de database.
-Upload je grejs vanaf nu in de database. Is je grej gemaakt volgens het recept, dan vind je ‘m even later terug in de database. Voldoet die nog niet helemaal, dan ontvang je van ons feedback en kan je ‘m later alsnog uploaden.
-De database is in ieder geval tot februari 2021 helemaal gratis. We zijn ondertussen bezig met het bouwen van een nieuwe website. Omdat we de database makkelijk doorzoekbaar willen maken en houden, presentaties opnemen in de database die een echte grej zijn en feedback geven als er nog wat aan de presentatie gesleuteld moet worden, moeten we na februari een kleine bijdrage vragen. Wil je niet betalen voor door leerkracht gemaakte grejs? Geen probleem, de meeste presentaties zijn ook in de Facebookgroep te vinden. Als je een boek hebt, dan is de database sowieso nog een jaar gratis.
-We ontvangen de komende maanden graag feedback op de database! Mail ons gerust op info@grejoftheday.nl
Wow! Wat is kennis toch leuk! Het was echt een feestje om alle inzendingen voor de prijsvraag Grej van de meester 2020 te bekijken. 46 lessen zijn er ingestuurd, over van alles en nog wat. En dit zijn de winnaars:
1. Vogelspin, door Jeroen Farla, leerkracht groep 3, Basisschool de Sporckt
2. Koloniën van weldadigheid, door Esther van Reen, leerkracht groep 7, basisschool De Boomgaard
3. Machu Picchu, door Vreni Manders, leerkracht groep 8 Kindcentrum de Dassenburcht
De winnende grejs voldoen alle drie goed aan het concept van
Grej of the day. Ze eindigen met mooie wow!-feiten, ze hebben een leuk raadsel
en maken goed gebruik van beeld in de powerpoint. De winnaar heeft zelfs
helemaal geen tekst in de dia’s. Nummer 2 is een erg origineel onderwerp en nummer
3 is mooi uitgevoerd en goed verteld.
Alle deelnemers krijgen per email persoonlijk feedback over hun lessen. De jury heeft een paar opvallende dingen op een rij gezet. We hebben alle lessen doorgenomen met Micael Hermansson, de Zweedse bedenker van Grej of the day. Micaels belangrijkste opmerkingen:
‘Leuk om te zien dat er in Nederland en Vlaanderen grejs van
hoog niveau worden gemaakt. Ik kon de tekst helaas niet volgen. Toevallig ben
ik nu bezig met een boek over presenteren. Voor de powerpoints heb daarom ik
nog wel een paar tips:
1. Eén dia is één korte boodschap. Stop niet veel
tekst en plaatjes in één dia. Dia’s zijn gratis, gebruik er zo veel als je wil.
2. Probeer zo weinig mogelijk tekst te gebruiken. Geen
hele zinnen, alleen steekwoorden. Probeer ook eens een presentatie zonder tekst.
3. Gebruik mooie plaatjes. Lekker groot, één per dia.’
Wat de jury verder opviel:
Veel teksten zijn rechtstreeks geknipt en geplakt van
internet. De meeste van dergelijke teksten op sites als Wikipedia, Alletop10lijstjes
en Wikikids zijn met een ander doel en voor een andere doelgroep geschreven. Dat
valt je meteen op als je ze leest. Ons advies: vertel het in je eigen woorden.
Dan kun je precies dát vertellen waar je zelf enthousiast over bent, wat je
zelf snapt en wat je echt aan de leerlingen wil vertellen. Elke lezer én
luisteraar merkt het als je met passie vertelt. Het kost je wel veel meer tijd in
de voorbereiding van je les.
Veel grejs voldeden net niet aan het beproefde recept.
Vooral het eindigen met wow!-feiten vonden we niet terug in veel inzendingen.
En dat is jammer. Met zo’n einde heb je nog meer invloed op wat je leerlingen
onthouden en thuis bespreken. Het navertellen is één van de krachtige elementen
van GOTD.
Focus op een klein onderwerp. Dat blijkt steeds weer
te leiden tot de leukste grejs. Hoe groter het onderwerp, hoe minder boeiend de
les. Omdat die over van alles en nog wat gaat en je als lezer of luisteraar
snel de draad kwijt bent.
Maak jij ook zelf je lessen? Natuurlijk beginnen de meeste leerkrachten met de lessen van Micael Hermansson. Maar GOTD next level is zelf je materiaal maken! Over onderwerpen die je het allerleukste vindt. Tijdrovend, maar ook erg leuk.
Om aan elkaar te laten zien wat er allemaal mogelijk is en wat voor mooie lessen er worden gemaakt, organiseren we de prijsvraag Grej van de meester(m/v), de beste van 2020.
Wat is jouw beste Grej van 2020? Stuur hem in, krijg persoonlijke feedback van
oppermeester Micael Hermansson en maak kans op interessante prijzen.
Stuur je grej(s) naar info@grejoftheday.nl onder vermelding van ‘Prijsvraag 2020’. Uiterlijke inzenddatum is 1 november 2020.
Wat kun je winnen? Heel veel insipratie voor nieuwe grejs! (Want kennis is cool!)
1. Het zinderende zeeboek. Waarom rent een krab opzij? Eten haaien mensen? Waarom bevriezen pinguins niet? Dit boek sprankelt van de vrolijke en verrassende feitjes over het fantastische onderwaterleven.
2. In vogelvlucht de wereld rond. Kijk vanuit een luchtballon naar de wereld beneden en laat je verrassen door de prachtige natuurlandschappen. Dit boek van John Farndon staat garant voor uren inspiratie!
3. 100 waanzinnige weetjes over wetenschap. In dit boek vind je maar liefst 100 verbazingwekkende feiten die de wetenschap heeft onderzocht en bewezen.
De beste drie inzenders krijgen bovendien persoonlijke feedback van Micael Hermansson, bedenker van Grej of the day
Tijdens het webinar op woensdag 16 september 2020 kon
je vragen stellen. Sommige vragen heeft Micael Hermansson direct beantwoord. Alle
andere vragen beantwoorden we op deze pagina.
Onderbouw
My Dutch colleague wonders when the book for the
younger years would be ready.
We gaan ervan uit dat dat in mei 2021 klaar is.
How to start with 4/5 year old? less minute talk? More
pictures?
Goeie vraag! Daar hebben wij ook lang over nagedacht en over gesproken met deskundigen. Onlangs hebben we een poll in de facebookgroep gehouden hierover. Daaruit blijkt dat verreweg de meeste leerkrachten de huidige vorm van een verhaal met dia’s prima vinden voor kleuters. Maar je zou zeggen dat je voor de allerjongsten niet te veel moet praten en moet zorgen dat ze ook iets ervaren.
Ik zou graag starten met kindjes van 6 jaar. Tips voor
deze jonge leeftijd?
Zie de vorige vraag. In de facebookgroep kun je dit soort vragen altijd kwijt, leerkrachten helpen elkaar graag.
Ik zou graag meer willen weten over het gebruik van
GOTD bij kleuters. Komt dit nog aan bod? Ik ben helemaal nieuw met het
‘concept’.
Het kan prima bij kleuters, is de ervaring van
veel leerkrachten. In het middenbouwboek staan ook veel presentaties die geschikt
zijn voor kleuters. We zijn bezig met een speciaal kleuterboek.
Het raadsel
Ik heb een groep 4. Ik ben nu gestart met een GOTD 1x
per week. Hebben ze dan te veel tijd om over na te denken of is dat geen
probleem?
Bedoel je nadenken over het raadsel? Een week
is erg lang. Geef het ongeveer twee dagen van tevoren. Je hoeft niet direct na
de les het raadsel voor de volgende les te geven.
Hoe krijg je de leerlingen zover dat ze niet googlen
op de clue?
Je kunt zelf raadsels maken met woorden erin die Google echt niet gaat
linken aan het onderwerp. Of neem een foto of een rebus. Leerlingen bepalen hun
eigen zoekstrategie, daar kun je weinig aan doen. Google is een goede route.
Als je links vindt naar de presentatie, mail ons dan even een screenshot. Het
is niet de bedoeling dat zoekmachines de presentaties kunnen indexeren.
Ik heb geen vraag, maar meer een opmerking. Graag wil
ik iedereen erop attenderen dat het raadsel van grej #47 (uit het
middenbouwboek) op internet leidt tot pornografische zoekresultaten.
Vervelend! We hebben het raadsel in de presentatie aangepast.
If you dont have the same group every day, can you
dismiss the one day waiting time and give them like 5 mins to think about the
clue instead?
Het is beter om meer tijd te geven dan 5 minuten. Het raadsel zet de
hersens ‘aan’ en maakt nieuwsgierig. Laat dat gerust één of twee dagen
sudderen. Er zijn tegenwoordig voldoende manieren om een raadsel te geven
zonder dat je die dag voor de klas staat.
Onderzoek
Ik zou graag een scriptie schrijven over de grej. Ben super enthousiast en mijn leerlingen vinden het geweldig. Kunnen jullie me vertellen welke onderzoeken hij aan refereert zodat ik mijn scriptie wetenschappelijk kan onderbouwen. Hier vind je meer over de wetenschappelijke onderbouwing: https://grejoftheday.nl/onderzoek-biedt-ondersteuning-voor-grej-of-the-day/ We gaan contact opnemen om te zien hoe we je kunnen helpen.
Over welke studie (Fins) spreekt Micael precies?
Dat hebben we hem gevraagd. Hij is nog aan het zoeken… Stuur hem anders even een mail: h_micael@hotmail.com.
De microlessen
Wat is de beste manier om de informatie als leerkracht
over te dragen? Dia voor dia presenteren aan de hand van de steekwoorden of als
één ‘mooi’ verhaal of op nog een andere manier?
Het beste werkt waarschijnlijk als jij het verhaal in je hoofd hebt,
steekwoorden voor je neus en de dia’s alleen als ondersteuning gebruikt bij het
vertellen.
‘The rest can come later’ Can you give tips for using
the micro lesson for diving deeper into a subject/project that you are going to
do sometime afterwards?
Een grej zit als het goed is vol met cliffhangers, zodat kinderen zin
krijgen om meer ervan te weten. Ze komen terug in een andere les, of ooit op de
middelbare school, of waar dan ook. Een grej is niet geschikt om heel diep op
een onderwerp in te gaan.
Is het noodzakelijk dat je de kaarten bij de lessen
gebruikt?
Wij vinden het gebruik van de kaarten een te krachtig werkend middel om het
achterwege te laten. De kaarten maken visueel welke onderwerpen al zijn
behandeld en dragen daardoor weer bij aan het onthouden van feiten. Maar belangrijker
nog: ze laten verbanden zien tussen onderwerpen. In zijn boeken legt Micael dat
overtuigend uit.
Dit webinar gaat over het maken van een ppt. en vooral
hoe het niet moet. maar hoe maak ik nu wel een grej?
In de boeken legt Micael dat stap-voor-stap uit. Heel kort samengevat: kies
een gaaf onderwerp, bepaal de wow!-feiten, bouw je verhaal op rondom die
wow!-feiten, maak een powerpoint die je verhaal met beelden ondersteunt.
Hoeveel feitjes gemiddeld kun je vertellen tijdens een
GOTD als je deze zelf wilt ontwerpen?
Goede vraag. We denken dat je als leerkracht
zelf goed kunt bepalen hoeveel feiten je kinderen aankunnen. Probeer eens een
paar lessen van Micael in je klas, en trek dan je conclusies.
Is het goed om een grej in te zetten bij een onderwerp
dat je gaat behandelen of is het beter om het als losse les aan te bieden?
Goede vraag! We zien in de praktijk dat
leerkrachten graag grejs geven die aansluiten bij een thema waar ze toch al mee
bezig zijn. Dat heeft niet onze voorkeur. Laat Grej of the day verrassend zijn!
Dan blijft het eindeloos lang leuk. Als losse les dus.
Hoe/waar kun je goede wow facts vinden?
Dat is een hele kunst. En het is afhankelijk van je leerlingen en van wat
je zelf wow! vindt en dus enthousiast kunt vertellen. De redactie die de lessen
van Micael heeft bewerkt voor de Nederlandstalige markt is zeker anderhalve
werkdag per les bezig geweest om ze goed in elkaar te zetten. Wat helpt is om
je af te vragen: welk feitje gaan ze thuis vertellen? ‘Mam, wist je dat een
blauwe vinvis …?’
Aantekeningen
Vorig jaar lieten wij de leerlingen steeds enkele
zaken noteren over de Grej, maar is dit wel noodzakelijk? (bv. hoogte
Eifeltoren, bouwjaar…)
Noteren kan geen kwaad maar is niet het doel. Zorg dat ze vooral de feiten
onthouden die ze wow! vinden. Die kunnen ze ook opschrijven. Maar het is niet
de bedoeling dat luisteren naar een grej veel werk is.
Micael geeft aan dat tijdens de presentatie kinderen
alleen moeten luisteren, maar hoe zit dat dan met het maken van aantekeningen?
Micael vindt het maken van aantekeningen niet erg belangrijk. Hij wil
inderdaad dat kinderen luisteren en genieten. Om het onthouden van de
interessantste feiten te bevorderen, is het wel aanbevolen om na afloop wat
aantekeningen te maken. Of een tekening. In het speciale werkboekje voor
leerlingen is om die reden weinig ruimte voor aantekeningen. Het boekje geeft
na een jaar wel een prachtig overzicht van wat er allemaal is behandeld.
Praktisch
Fantastisch dat er bij het boek zoveel kant en klare
presentaties zitten. Helaas is het niet mogelijk om bij deze google-slides mijn
presenter te gebruiken. Zijn de presentaties ook als powerpoint beschikbaar?
Als je presenter niet met de slides werkt, dan ligt dat aan de software van
je digibord. Misschien kun je contact opnemen met de leverancier daarvan? De
presentaties zijn niet als powerpoint beschikbaar. Dat heeft alles te maken met
het auteursrecht. We weten dat er in het onderwijs veel wordt gekopieerd, ook
al is dat lang niet altijd toegestaan.
Do you have to teach it first thing in the morning or
could you do it after lunchbreak for example?
Dat mag je helemaal zelf weten. Wanneer het goed uitkomt en bevalt.
Overig
Hi Micael, I was wondering if you could see yourself
combining friluftsliv and GOTD? Personally I find it difficult to set up GOTD
in my class. Do you have any recommendations on how to introduce GOTD in a
class?
We hebben Micael gevraagd naar friluftliv. Hij moest er naar googelen… Je andere vraag is heel geschikt voor in de facebookgroep. Misschien kun je nog iets specifieker maken wat voor adviezen je zoekt?
Op welke manier kan ik mijn collega’s meekrijgen in de
grej of the day?
Geef ze een grej! Vraag een kwartier op een studiemiddag, mail van tevoren een raadsel en laat ze zien hoe leuk het is? In het bovenbouwboek staat een grej over Grej of the day, maar je kunt natuurlijk elk willekeurig onderwerp nemen en na de les wat vertellen over GOTD. De animatie op de site helpt misschien ook?
Can we receive a hand-out of the PowerPoint?
Een goede presentatie, en dus ook een goede grej, draait om luisteren. Micael
heeft zijn uiterste best gedaan om je aandacht vast te houden. Om die reden
wilde hij ook niet dat er later kon worden teruggekeken. Dan zouden veel mensen
met een half oog kijken, of helemaal niet. En om diezelfde reden is er ook geen
handout en hoef je ook geen aantekeningen te maken. Je luistert en haalt er uit
wat voor jou wow! is.
Straks hebben de groepen alle grej’s gehad. Wat dan te
doen?
We blijven nieuwe lessen maken en publiceren. Ook leerkrachten maken zelf
lessen en publiceren die. De kwaliteit daarvan is sterk wisselend, maar zeker
na het webinar van gisteren verwachten we weer veel betere lessen. Op de site
vind je een overzicht van de criteria voor een goede grej.
We werken aan een goed doorzoekbare database waarin al het materiaal te
vinden is. Naar verwachting is die nog in 2020 klaar.
Any chance that the two books will be translated into
English?
Micael had het
in het webinar over zwarte slides met
witte letters. Die zouden meer impact hebben. De slides bij de boeken zijn
alleen niet zo gemaakt. Hoe zit dat?
Wij hebben je vraag aan Micael voorgelegd. Hij had het op dat moment eigenlijk vooral over wat topsprekers op congressen en dergelijke doen. In een donkere theaterzaal. Hij is zich er van bewust dat het in een klaslokaal niet altijd even praktisch is in combinatie met het (felle) witte licht dat wij in klassen hebben. Zwarte slides met witte tekst kan je vooral eens gebruiken om het af te wisselen, om je ‘publiek’ te verrassen. In een goed verlicht klaslokaal werken zwarte letters op een witte achtergrond beter. Daarom hebben wij ervoor gekozen om de ‘gewone’ witte slides met zwarte letters te behouden.
In 2009 weet Micael Hermansson niet meer hoe hij zijn lastige klas geïnteresseerd kan krijgen. Bijna wanhopig doet hij nog één laatste poging. Hij schrijft een raadsel op het bord. ‘Waarom eten de ijsberen de pinguïns niet op?’ De klas valt stil. Tot Micaels verbazing. Micael krijgt de kans om te vertellen over de Zuidpool. De kinderen luisteren ademloos. En zo wordt een dagelijkse microles over een interessant onderwerp geboren. Micael noemt het grej of the day (ding van de dag).
Wist je dat Grej of the day nog maar heel kort in Nederland en Vlaanderen bestaat? Pas sinds vorig jaar groeit het razendsnel. Het toeval heeft daarbij een grote rol gespeeld.
2011 Micael geeft inmiddels twee jaar elke dag een grej. Nu
gaat eindelijk een collega op school meedoen.
2015 Micael wordt leerkracht van het jaar in Zweden. Hij krijgt
de gelegenheid om te vertellen over zijn methode. Een landelijke krant
publiceert een interview en hij wordt uitgenodigd in een populaire tv-show.
2015 Micael start een Facebookgroep in Zweden. Inmiddels
telt deze veertigduizend leden.
2016 Micael wordt uitgenodigd voor een Europese Tedx-lezing
in Den Haag.
2016 Linda Mäki, een Nederlandse leerkracht met Finse roots,
maakt op een studiereis in Zweden kennis met Grej of the day. Ze nodigt Micael
uit om op haar school erover te vertellen. Linda en een paar collega’s gaan
ermee aan de slag.
Micael geeft een les in Linda’s klas in Kudelstaart
2016 In Zweden verschijnt het eerste boek met 100 lessen.
2017 Grej of the day groeit hard in Finland
2019 Linda begint de Facebookgroep in Nederland. Ruim een jaar later zijn er twintigduizend leden.
2019 Linda en Micael zoeken een uitgever om de methode in
Nederland en Vlaanderen te introduceren. Ze vinden uitgever Donald Suidman, die
razend enthousiast is over het idee. Linda en Donald vertalen en bewerken het
Zweedse boek met 100 microlessen. Intussen krijgen ze steeds meer vragen van
leerkrachten die niet kunnen wachten tot het materiaal er is.
2019 In augustus verschijnt het bovenbouwboek in Nederland en Vlaanderen. Een grote groep enthousiaste leerkrachten gaat ermee aan de slag. Micael geeft een flink aantal lezingen in Nederland.
2020 Het middenbouwboek verschijnt in juni. Er zijn veel plannen in ontwikkeling voor nieuwe boeken, waaronder een kleuterboek.
2020 In september verschijnt een Engelstalig boek met 15
lessen. Er is al belangstelling in Frankrijk, Australië, Canada, Noorwegen,
Turkije en India.
Leerkracht van het jaar 2015 met kroonprinses Victoria van Zweden
